حباب دات کام چیست؟
حباب دات‌کام افزایش سریع ارزش سهام فناوری ایالات متحده بود که توسط سرمایه‌گذاری در شرکت‌های مبتنی بر اینترنت در بازار صعودی در اواخر دهه 1990 تقویت شد. ارزش بازارهای سهام به طور تصاعدی در این دوره با افزایش شاخص نزدک ( یک بازار بورس سهام در آمریکا است) تحت سلطه فناوری از زیر 1000 به بیش از 5000 بین سال‌های 1995 تا 2000، رشد کرد. اما همه چیز در سال 2000 شروع به تغییر کرد و این حباب بین سال‌های 2001 و 2002 ترکید و بازار نزولی شد.
شاخص نزدک، که بین سال‌های 1995 تا 2000 پنج برابر شده بود، از اوج 5048.62 در 10 مارس 2000 به 1139.90 در 4 اکتبر 2002 سقوط کرد، یعنی 76.81 درصد در پایان سقوط. در سال 2001، اکثر سهام دات کام سقوط کردند. حتی قیمت سهام سهام‌های فناوری بلو چیپ مانند سیسکو، اینتل و اوراکل بیش از 80 درصد از ارزش خود را از دست دادند. 15 سال طول کشید تا نزدک دوباره به اوج خود برسد، کاری که در 24 آوریل 2015 انجام شد.
نمودار زیر تغییرات شاخص NASDAQ را از سال ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۵ نشان می‌دهد (به قله‌ای که در حوالی سال ۲۰۰۰ شکل گرفته توجه کنید):
دهه 1990 دوره پیشرفت سریع فناوری در بسیاری از زمینه ها بود. اما این تجاری سازی اینترنت بود که منجر به بزرگترین گسترش رشد سرمایه در کشور شد. اگرچه استانداردهای فناوری پیشرفته مانند اینتل، سیسکو و اوراکل باعث رشد ارگانیک در بخش فناوری شدند، اما این شرکت‌های تازه‌کار دات‌کام بودند که به جهش بازار سهام که در سال 1995 آغاز شد، دامن زدند.
در طی این پنج سال سرمایه‌گذاران خطرپذیر مشتاق بودند که آزادانه در هر شرکتی که پس از نامش “.com” قرار دارد سرمایه‌گذاری کنند.
پایان امپراتوریِ تقریبا یک دهه‌ای شرکت‌های موسوم به «دات‌کام» با فرارسیدن هزاره جدید در سال ۲۰۰۰ میلادی کلید خورد. در آن زمان، خیلی‌ها نگران بودند که رایانه‌های اصلی و بزرگ در نهادهای جهانی و همین‌طور کلِ ساختار اینترنت در جهان، ممکن است با تغییر عدد دو رقمیِ «۹۹» به «۰۰» (ناشی تغییر سال ۱۹۹۹ به سال ۲۰۰۰ میلادی) از هم بپاشد. این ضربه اول به «حباب دات‌کام» بود.
ضربه دوم و اصلی اما زمانی رخ داد که «فدرال رزرو» (بانک مرکزی آمریکا)، نرخ بهره را بالا برد و این برای شرکت‌هایِ فناوری-محوری که بیش از اندازه «باد کرده بودند» و دست به استقراض‌های سنگینِ مالی زده بودند، خبر خوبی نبود. در واقع، این شرکت‌ها بیش از آنکه سودسازی کنند، برای خودشان بدهی تراشیده بودند و این در قیمتِ سهام‌شان منعکس می‌شد.
آمازون یکی از شرکت هایی بود که از حباب دات کام جان سالم به در برد.
منبع: www.investopedia.com